Choroby skórne mają wiele przyczyn. Jedną z nich jest niewłaściwa praca tarczycy. Niedoczynność, nadczynność, czy choroba Hashimoto mogą niekorzystnie wpływać na kondycję skóry. Dodatkowo problemy z tarczycą mogą być przeciwwskazaniem do wykonywania niektórych zabiegów estetycznych lub kosmetycznych, mających na celu poprawę wyglądu cery.
Dowiedz się, jakie dolegliwości występują przy określonych schorzeniach tarczycy oraz jakie procedury są bezpieczne i skuteczne w przypadku klientów z takimi problemami medycznymi, a których zdecydowanie należy unikać.
Funkcje skóry
Skóra jest jednym z największych organów naszego ciała i pełni szereg ważnych życiowo funkcji. Jako wysoce wyspecjalizowana struktura odpowiada za utrzymanie homeostazy pomiędzy wnętrzem naszego ciała, a środowiskiem zewnętrznym.
Skóra i jej przydatki czyli włosy, paznokcie oraz gruczoły, odpowiadają między innymi za:
– termoregulację,
– czucie i odbiór wszelkich bodźców płynących z zewnątrz,
– ochronę przed czynnikami zewnętrznymi,
– syntezę ważnych związków min. witaminy D, co bezpośrednio wpływa również na odpowiedź immunologiczną,
– uczestniczą w syntezie makroskładników czyli białek, tłuszczów i węglowodanów.
Choroby tarczycy, a problemy skórne
Złożoność, różnorodność oraz poprawny przebieg procesów wewnątrz ciała ma bezpośredni wpływ na wygląd skóry. Ten ogromny organ będzie jako pierwszy manifestował wszelkie zaburzenia w równowadze naszego organizmu, np. wynikające z niewłaściwej pracy tarczycy. Tarczyca, a właściwie gruczoł tarczowy zlokalizowany jest w przednio-dolnej części szyi i odpowiada za produkcję hormonów:
– trójjodotyroniny czyli T3
– tyroksyny czyli T4
– kalcytoniny czyli CT
Wydzielanie i produkcja T3 i T4 jest regulowane przez oś podwzgórze-przysadka i działa na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego (produkcja CT jest regulowana tylko poziomem wapnia we krwi). Zakłócenia na jakimkolwiek etapie, powodują szereg nieprawidłowości w funkcjonowaniu całego organizmu. Dana jednostka chorobowa, manifestuje charakterystyczne objawy skórne.
Niedoczynność tarczycy – objawy na skórze
- obrzęk śluzowaty – na skutek spowolnienia procesów przemiany materii dochodzi do gromadzenia się siarczanu chondroityny i kwasu hialuronowego w skórze właściwej, a zwłaszcza w okolicach mieszków włosowych i naczyń skórnych. Ponadto włókna kolagenowe ulegają skracaniu i degeneracji, co prowadzi do powstania twardego obrzęku. Bardzo charakterystyczny dla obrzęku śluzowatego jest objaw tzw. brudnych kolan – w obrębie kolan i łokci następuje ograniczone, nadmierne rogowacenie naskórka, który staje się szorstki, pomarszczony i zaczyna się łuszczyć. W wyniku tego procesu wymienione części ciała brudzą się znacznie szybciej niż naskórek zdrowy,
- skóra staje się cienka, pomarszczona i blada, co jest spowodowane nieprawidłową ilością wody oraz mukopolisacharydów w skórze właściwej,
- nogi i ręce stają się zimne – jest to spowodowane gorszym ich ukrwieniem (następuje skurcz naczyń skórnych),
- bardzo wysuszona skóra – gruczoły uchodzące bezpośrednio na jej powierzchnię nie są w stanie zapewnić prawidłowego nawilżenia i natłuszczenia (w ekstremalnych przypadkach może nawet dojść do zaburzenia procesów pocenia). Dłonie oraz podeszwy stóp stają się wtedy wyjątkowo zgrubiałe, szorstkie i suche,
- mogą pojawiać się żółtawe przebarwienia na dłoniach i podeszwach stóp spowodowane nadmiernym gromadzeniem się karotenu w tych miejscach,
- podobnie jak skóra, włosy również stają się suche, szorstkie i łamliwe (wynika to ze zmniejszonego wydzielania sebum). Dochodzi do zmniejszenia lub nawet zaniku owłosienia na ciele oraz utraty rzęs lub brwi zwłaszcza na zakończeniu łuku brwiowego,
- paznokcie są cienkie, kruche i rosną powoli,
- kiepskie gojenie ran – proporcjonalne do stopnia niedoboru hormonów tarczycy,
- u ponad 50% chorych dochodzi do zmiany struktury skóry, jej słabego nawilżenia w wyniku czego staje się ona szorstka i pokryta drobną łuską.
Pielęgnacja skóry osoby cierpiącej na niedoczynność tarczycy powinna uwzględniać dostarczenie składników, których podaż jest zbyt mała lub zatrzymana. Wygląd i stan skóry jest tutaj odzwierciedleniem niedostatecznej ilości kolagenu, elastyny, kwasu hialuronowego oraz keratyny. Szczególnie ważne jest nawilżenie i natłuszczenie, a tym samym przywrócenie naturalnej ochrony w postaci płaszcza hydrolipidowego. Główną rolę będą tutaj odgrywały następujące substancje: kwas hialuronowy, sterole, skwalan, oleje i masła, mocznik, kwas mlekowy oraz ceramidy.
Nadczynność tarczycy – objawy na skórze
- skóra staje się gładka, ciepła, wilgotna i cienka. Zwiększenie skórnego przepływu krwi powoduje zaczerwienienie twarzy, łokci i dłoni.
- włosy są cienkie i miękkie, może dochodzić do rozproszonego, niebliznowaciejącego łysienia,
- paznokcie charakteryzują się wklęsłym obrysem, który unosi je z dala od łożyska. Pojawia się dystalna onycholiza z hiperpigmentacją.
- pojawiają się widoczne pod skórą teleangiektazje czyli drobne, poszerzone naczynia krwionośne, które z czasem pękają,
- występuje nadmierne, nieprawidłowe pocenie się, zwłaszcza na stopach i dłoniach
- na podudziach, łydkach i stopach mogą pojawić się wrażliwe czerwono-brązowe guzki,
- jednym z pierwszych objawów niedoczynności może być przedwczesne siwienie włosów i utrata występującego w nich pigmentu,
- może zdarzyć się uogólniona lub miejscowa hiperpigmentacja.
W planie pielęgnacji i zabiegów dla osoby z rozpoznaną nadczynnością tarczycy powinno się unikać procedur o działaniu stymulującym. Przyspieszony przebieg procesów metabolicznych powoduje powstawanie większej ilości wolnych rodników niż w warunkach normalnych, co prowadzi do szybszego starzenia się komórek. Należy zdecydowanie ograniczyć wykonywanie zabiegów takich jak: mezoterapia igłowa, niektóre peelingi chemiczne lub laseroterapia. Pielęgnacja powinna uwzględniać przede wszystkim zastosowanie preparatów bogatych w antyoksydanty takie jak: witamina A i C w odpowiedniej formie chemicznej, witamina E, koenzym Q10, kwas liponowy, polifenole lub karotenoidy.
Choroby tarczycy, a medycyna estetyczna
Osoby, które borykają się z dolegliwościami ze strony tarczycy często decydują się na poprawę wyglądu swojej skóry, wykorzystując możliwości jakie daje im medycyna estetyczna. Wtedy najczęściej pojawiają się wątpliwości, dotyczące zwłaszcza bezpieczeństwa i trwałości zabiegów upiększających. Choroby tarczycy nie są tutaj bezwzględnym przeciwwskazaniem. Trzeba jednak wziąć pod uwagę ostatnie wyniki badań, które powinny świadczyć o uregulowaniu pracy tego gruczołu. Konieczne jest również powiadomienie pacjenta że nie wszystkie procedury są dla niego wskazane lub nie przyniosą oczekiwanego i długotrwałego efektu. W przypadku choroby Hashimoto, która jest autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy, powinno się unikać zabiegów przebiegających z wstrzykiwaniem preparatów biostymulujących np: peptydów, nukleotydów. Takie postępowanie nie będzie miało raczej konsekwencji ogólnoustrojowych, ale może pojawić się miejscowy stan zapalny, obrzęk lub reakcja uczuleniowa. Wynika to właśnie z nieprawidłowej pracy układu immunologicznego, który potraktuje podaną substancję jako coś “obcego”.
Dobry profil bezpieczeństwa mają wypełniacze na bazie kwasu hialuronowego, ale liczba dostępnych preparatów, ich stopień oczyszczenia oraz zawartość tzw. substancji sieciujących, może wpływać na ewentualne, najczęściej miejscowe, reakcje niepożądane. Z medycznego punktu widzenia bezpieczne będą zabiegi radiofrekfencji, HIFU lub laser.
Jak widać równowaga hormonalna ma olbrzymie znaczenie w utrzymaniu prawidłowego stanu skóry. Pacjent cierpiący na schorzenia tarczycy wymaga indywidualnego podejścia i dobrania odpowiedniego planu kolejnych zabiegów. Osoba, do której trafia klient, powinna skupić się przede wszystkim na wywiadzie i analizie szczególnych potrzeb takiej skóry, a w razie jakichkolwiek wątpliwości skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty.