Zapalenie tarczycy typu Hashimoto to choroba, która dotyka około 12% populacji i wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia powikłań po podaniu wypełniacza. Jednak jeśli zastosujemy wypełniacz Neauvia sieciowany PEG, nie notujemy powikłań o podłożu immunologicznym u tych chorych. Dlaczego tak się dzieje?
Historia wypełnień tkanek miękkich twarzy sięga końca XIX wieku. Od tego czasu podejmowano próby wykonywania zabiegów przy użyciu różnorodnych substancji, takich jak kolagen wołowy i koguci czy poliamidy. Powodowały one bardzo częste i trudne do opanowania reakcje zapalne. Niewątpliwy postęp dokonał się na przełomie XX i XXI wieku, kiedy do użytku zostały dopuszczone wypełniacze na bazie kwasu hialuronowego. Poza wygodą stosowania i lepszymi właściwościami mechanicznymi cechowały się bardziej akceptowalnym odsetkiem reakcji immunologicznych.
Jak często po podaniu wypełnienia występuje reakcja immunologiczna?
Według danych dotyczących wypełniaczy kwasu hialuronowego sieciowanych BDDE (jest to najczęściej obecnie używany czynnik sieciujący) dostępnych w publikacjach naukowych powikłania opóźnione, czyli reakcje organizmu na podany produkt pojawiające się później niż 14 dni po podaniu wypełniacza, występują z częstością pomiędzy 0,15% a 1%. Najczęściej jest to reakcja miejscowa pod postacią nawracającego obrzęku, trwającego do 11 miesięcy (średnio 8 tygodni), ale w skrajnych przypadkach powikłania przyjmują postać ziarniaków bądź uogólnionej reakcji zapalnej.
Poza czynnikiem sieciującym na wystąpienie tych powikłań wpływ ma także ciężkość stosowanych łańcuchów kwasu hialuronowego. Krótkie łańcuchy mają działanie prozapalne, przez co zwiększają ryzyko wystąpienia następstw niepożądanych. Dane z obserwacji klinicznych licznych grup pacjentów pokazują, że częstość występowania reakcji opóźnionych istotnie wzrasta przy stosowaniu produktów wytwarzanych w technologii sieciowania splatającej mieszanej długości łańcuchy kwasu hialuronowego. To często bardzo popularne wypełniacze wiodących producentów.
Z perspektywy klinicysty wyraźnie zwraca uwagę wzrost częstości działań niepożądanych o podłożu immunologicznym od czasu wprowadzenia wspomnianych produktów na rynek. Podawany przez literaturę odsetek tych następstw sięga około 4%, co oznacza, że możemy się spodziewać wystąpienia działań niepożądanych u jednego na 25 pacjentów. Należy wyraźnie zaznaczyć, że dostępne dane dotyczą osób zdrowych.
Czy są choroby, które zwiększają ryzyko reakcji immunologicznej?
Tak, pacjenci cierpiący z powodu schorzeń autoimmunologicznych mają większą pobudliwość odpowiedzi immunologicznej, co prowadzi do zwiększonego ryzyka rozpoznania podanego wypełniacza jako ciała obcego i wystąpienia powikłań. Mówimy o bardzo pokaźnej grupie pacjentów. Najczęstszym schorzeniem autoimmunologicznym jest zapalenie tarczycy typu Hashimoto, które dotyka około 12% populacji. Częściej występuje u kobiet rasy kaukaskiej w wieku 30–50 lat, czyli u modelowych pacjentek naszych gabinetów. Stąd zdecydowana większość dostępnych na rynku wypełniaczy
posiada przeciwwskazanie do stosowania u pacjentów chorujących na chorobę Hashimoto. Warto o tym pamiętać, ponieważ w razie wystąpienia powikłań zapalnych po podaniu wypełniaczy u tych chorych, to lekarz prowadzący zabieg bierze na siebie odpowiedzialność – nie tylko moralną, ale także prawną.
Jaki wypełniacz jest zatem odpowiedni dla osób z chorobą Hashimoto?
Optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie takiego wypełniacza, który nie tylko nie posiada przeciwwskazań rejestracyjnych do stosowania w chorobie Hashimoto, ale także został przebadany u pacjentów cierpiących z powodu tego schorzenia. Od strony kompozycji wypełniacza wymaga to kompletnie innego podejścia farmakologicznego. Od wielu lat wnikliwie badamy wypełniacze kwasu hialuronowego sieciowane glikolem polietylenowym (PEG), czyli wypełniacze Neauvia, które dzięki zastosowaniu innego czynnika sieciującego wykazują zwiększone właściwości mechaniczne oraz wywierają wpływ immunomodulujący, co wykazano zarówno w badaniach in vitro, jak i in vivo.
Co dzisiaj wiemy o wypełniaczach kwasu hialuronowego sieciowanych glikolem polietylenowym (PEG)?
Sam glikol polietylenowy jest doskonale znanym składnikiem farmakologicznym. Obecnie w bazie PubMed w tematyce PEG dostępnych jest ponad 101 000 publikacji. Dla porównania dla najpopularniejszego czynnika sieciującego kwas hialuronowy, czyli BDDE, znajdziemy zaledwie około 130
publikacji. Z przeprowadzonych przez nas dużych badań retrospektywnych, obejmujących monitoring ponad 5 tysięcy pacjentów po podaniu wypełniaczy Neauvia, wynika, że częstość reakcji niepożądanych wynosi 0,098%, czyli znacząco poniżej notowanej dla wypełniaczy sieciowanych BDDE. Co więcej, reakcje te nie miały charakteru immunologicznego (były to reakcje uciskowe tkanki, związane przede wszystkim z wielkością podanych depozytów), ustępowały całkowicie po podaniu nie więcej niż 300 jednostek hialuronidazy i żadna z nich nie wystąpiła u pacjentów, którzy w momencie podania preparatu chorowali na chorobę Hashimoto.
Czy na tej podstawie możemy wnioskować o bezpieczeństwie stosowania wypełniaczy Neauvia u pacjentów z Hashimoto?
To tylko jedna z istotnych obserwacji. Aby pogłębić wiedzę na temat oddziaływania wypełniaczy Neauvia u chorych na Hashimoto, przeprowadziliśmy rozszerzone badanie kliniczne na grupie pacjentów dotkniętych tym schorzeniem. Nie tylko obserwowaliśmy pacjentów, ale także pobraliśmy wycinki skórne z okolic poddanych zabiegowi, żeby dokładnie prześledzić reakcję tkanki. Wyniki przedstawione przez niezależny zespół uniwersyteckich ekspertów do spraw patomorfologii klinicznej pokazują wyraźnie, że w następstwie podawania wypełniaczy Neauvia naciek zapalny ulega ograniczeniu w stosunku do stanu wyjściowego przez cały okres obserwacji, osiągając spadek o średnio ponad 40% po 5 miesiącach od przeprowadzenia zabiegu. Przy bliższym przyjrzeniu się wynikom widać, że użycie sieciowania PEG przyczynia się przede wszystkim do ograniczenia rozpoznania i prezentacji antygenu, czyli czynności związanej z występowaniem limfocytów T CD4+ i CD8+. W przypadku tych limfocytów spadki po 5 miesiącach od podania preparatu sięgają średnio 60%. W następstwie tego dochodzi do spadku ekspresji monocytów, makrofagów oraz limfocytów B w obszarze poddanym zabiegowi. Wszystkie zaobserwowane spadki wykazały istotność statystyczną. Uzyskane wyniki, w zestawieniu z wspomnianymi wcześniej badaniami retrospektywnymi, w pełni pokazują, dlaczego wypełniacze Neauvia jako nieliczne nie posiadają także w swojej rejestracji przeciwwskazania do stosowania u tych chorych. Zatem nie istnieją ani merytoryczne, ani rejestracyjne ograniczenia do stosowania PEGylowanych wypełniaczy kwasu hialuronowego u pacjentów chorujących na chorobę Hashimoto. Zastosowanie wypełniaczy Neauvia jest bezpieczne u chorych cierpiących z powodu Choroby Hashimoto.
