Pierwszym punktem styku hormonu z komórką są receptory, których zadaniem jest rozpoznanie hormonu i związanie go, a następnie wyzwolenie kaskady reakcji, które wpływają na metabolizm komórki i jej podziały.
Hormony są związkami chemicznymi, które odpowiadają za regulację i koordynację procesów chemicznych w komórkach i tkankach. Produkcja i wydzielanie hormonów odbywa się w narządach dokrewnych do których należą: podwzgórze, przysadka, szyszynka, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, wątroba, trzustka, nadnercza, nerki, tkanka tłuszczowa, jajniki i jądra.
Obecność licznych receptorów na fibroblastach, melanocytach, keratynocytach czy sebocytach przyczynia się do tego, jak bardzo hormony wpływają na wygląd naszej skóry.
Najważniejsze hormony wpływające na wygląd naszej skóry
- Estrogeny: głównie mówimy tu o estradiolu, obniża poziom testosteronu i produkcję sebum. Jednak warto zaznaczyć, że nie wpływa to na spadek nawilżenia skóry, ponieważ łącząc się z innymi receptorami na fibroblastach, przyspiesza syntezę kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego. Wraz ze wzrostem poziomu estradiolu rośnie, nawilżenie i napięcie naszej skory. W okresie menopauzy, poziom tego hormonu spada, dlatego zauważamy suchość skóry, większą skłonność do podrażnień, zmarszczki, bruzdy, a także spadek napięcia i gęstości. Estrogeny są hormonami płciowymi, mającymi największy wpływ na skórę kobiet i zmiany w niej zachodzące.
- Progesteron: tak samo jak estrogeny, zmniejsza produkcję łoju, co może być przyczyną zmian trądzikowych.
- Androgeny: u kobiet produkcja androgenów ma miejsce w nadnerczach i częściowo w jajnikach, a u mężczyzn w jądrach. Jednym z najsilniej działających androgenów jest testosteron i jego pochodna dihydrotestosteron (DHT), który ma dziesięciokrotnie większe powinnowactwo do sebocytów. Nadmiar DHT przyczynia się do zwiększenia produkcji łoju, a następnie do rozwoju warunków beztlenowych dla bakterii Cutibacterium acnes, które są przyczyną zmian trądzikowych.
- Prolaktyna (PRL): hormon ten uwalniany jest przez przedni płat przysadki mózgowej, a jego liczne receptory zgromadzone są w nadnerczach. Wraz z jego wzrostem, podnosi się poziom także androgenów produkowanych przez nadnercza, skutkując produkcją sebum.
- Insulina: produkowana jest w trzustce, pomaga w transporcie glukozy do wnętrza komórek. Nadprodukcja tego hormonu może być przyczyną rozwoju zmian trądzikowych.
- Hormony tarczycy: najważniejszym jej hormonem jest trójjodotyronina (T3), drugim po nim tetrajodotyronina (T4). Zaburzenia w produkcji hormonów tarczycy są przyczyną rozwoju niedoczynności i nadczynności tarczycy oraz chorób przebiegających z procesem autoimmunologii jakimi są Hashimoto i Gravesa-Basedova. W niedoczynności tarczycy, gdzie mamy niedobór hormonu T3, następuje spadek tempa metabolizmu komórkowego. Typowymi objawami jest suchość skóry, podrażnienia, trudniej gojące się rany, utrata napięcia, przyspieszone starzenie, ziemistość skóry, a także osłabiona bariera naskórkowa. Z kolei nadczynność tarczycy charakteryzuje się przyspieszonym metabolizmem komórkowym. Skutkiem ubocznym przyspieszonej pracy mitochondriów są wolne rodniki, które są przyczyną stanów zapalnych, przyspieszonym starzeniem skóry, nadprodukcją sebum co przyczynia się do powstania wykwitów, zmian skórnych typowych dla trądziku.
Neuroprzekaźniki
Oprócz hormonów, neuroprzekaźniki są również odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowej homeostazy wewnątrzkomórkowej. Nazywamy je katecholaminami, należa do nich hormony wydzielane przez nadnercza, a także komórki układu nerwowego jak dopamina, noradrenalina i adrenalina. Częste uwalnianie noradrenaliny związane ze stresem przyczynia się do rozszerzania naczyń krwionośnych, a także rumienia. Przykładem są osoby, które w wyniku stresującej sutyacji czy np. publicznego wystąpienia mają na szyi czerwone “plamy”.
Budowa skóry jak i jej funkcjonowanie czy sam wygląd, są wypadkową wielu czynników zarówno endogennych jak i egzogennych, które zmieniają się w poszczególnych okresach naszego życia. Stan hormonalny, jego gospodarka, pozwala wyróżnić określone fazy w życiu kobiety związane z wiekiem biologicznym.
Regulacji hormonalnej podlega wiele procesów np. proces melanogenezy, który dość mocno nasila się pod wpływem hormonów płciowych. Objawia się zmianami hiperpigmentacyjnymi na skórze w okresie ciąży, stosowania hormonalnej terapii zastępczej czy środków antykoncepcyjnych, a także w okresie okołomenopauzalnym.
Regulacji hormonalnej podlega wiele procesów np. proces melanogenezy, który dość mocno nasila się pod wpływem hormonów płciowych. Objawia się zmianami hiperpigmentacyjnymi na skórze w okresie ciąży, stosowania hormonalnej terapii zastępczej czy środków antykoncepcyjnych, a także w okresie okołomenopauzalnym.
Przeprowadzając dokładny wywiad kosmetologiczny u naszych klientów, jesteśmy w stanie dobrać odpowiednią terapię zabiegową oraz pielęgnację domową, dzięki której uzyskamy dobre efekty pozabiegowe i zadowolenie klienta.
Spotykając w gabinecie osoby np. z niedoczynnością tarczycy, wiemy, że musimy zadbać o odpowiednią barierę naskórkową, wprowadzić zabiegi nawilżające jak i zagęszczające skórę, oraz zminimalizować zabiegi z wykorzystaniem mocnych peelingów chemicznych.
To co dzieje się w naszym organizmie, idealnie widać na naszej skórze. To prawda! Wsłuchajmy się w nasz organizm, jeśli trzeba, zróbmy odpowiednie badania i porozmawiajmy z doświadczonymi specjalistami.